Elastyczny czas pracy jest postrzegany jako duże udogodnienie dla pracowników. W polskim prawie już od kilku lat istnieją przepisy umożliwiające wprowadzenie tego rodzaju rozwiązania. Na niektórych stanowiskach może być to nawet niezbędne do wykonywania pracy w sposób efektywny, więc korzystają z tego przedsiębiorstwa z różnych branż, co można zaobserwować na portalach ogłoszeniowych. Ponadto młodzi pracownicy coraz bardziej cenią sobie odpowiedni balans pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym, niezależność i swobodną organizację czasu. Na czym polega praca w takiej formie oraz jakie są jej plusy i minusy?
Na czym polega elastyczny czas pracy?
Według obowiązujących przepisów wdrożenie elastycznego czasu pracy powinno być ustalone z pracownikami oraz zgłoszone do Państwowej Inspekcji Pracy. Staranne uzgodnienie zasad w tym zakresie jest szczególnie ważne dla pracodawcy, ponieważ niejasne wytyczne mogą skutkować dezorganizacją oraz problemami z rozliczaniem pracowników z ich zadań, co może znacznie osłabić działanie przedsiębiorstwa. W praktyce wygląda to tak, że wskazana jest jedynie liczba godzin pracy w poszczególnych dniach lub w całym tygodniu, bez uwzględnienia dokładnego przedziału czasowego – o tym decyduje pracownik. Innym rozwiązaniem jest wprowadzenie orientacyjnych godzin np. rozpoczęcia pracy między 7 a 10 i zakończenia między 15 a 18.
Zalety elastycznego czasu pracy
- Pracodawca nie musi planować wypłacania nadgodzin, kiedy zapotrzebowanie na pracę wzrasta, ponieważ można dopasować czas pracy do potrzeb firmy w danym momencie, co stanowi sporą oszczędność. Jest to korzystne, zwłaszcza kiedy działalność charakteryzuje się zmiennym popytem na produkty lub usługi.
- Każdy pracownik ma możliwość dostosowania czasu pracy do swojego rytmu dnia, dzięki czemu może wykorzystywać go bardziej produktywnie i wykonywać obowiązki efektywniej.
- Pracodawca ma możliwość odprawienia pracowników do domu, jeżeli wszystkie obowiązki zostały wykonane, aby nie płacić za zbędne godziny – można je przełożyć na inny dzień, kiedy okażą się potrzebne.
- Elastyczne godziny pracy są czynnikiem zachęcającym w procesie rekrutacji, więc mogą sprawić, że więcej kandydatów będzie zainteresowanych ofertą i docelowo możliwe będzie pozyskanie lepiej wykwalifikowanych pracowników.
- Wzrośnie zadowolenie pracowników i zachowany zostanie balans między ich życiem zawodowym i prywatnym, dzięki czemu poprawi się również wizerunek firmy na rynku pracy.
- Poziomu stresu pracowników będzie zminimalizowany – nie będą musieli tłumaczyć spóźnienia lub prosić o wcześniejsze wyjście w szczególnych sytuacjach, bo godziny mogą być odpracowane.
Wady elastycznego czasu pracy
- Zapewnienie zbyt dużej swobody w kwestii czasu pracy może sprawić, że pracownicy źle go rozplanują i nie przepracują przewidzianej liczby godzin.
- Możliwe wystąpienie problemów z ewidencjonowaniem czasu pracy. Zjawisko może pojawiać się zwłaszcza w dużych firmach, z czego będzie wynikała konieczność zastosowania specjalnych systemów informatycznych w celu ułatwienia procesu.
- W niektórych przypadkach pracownicy będą musieli ustalać między sobą godziny pracy, co może przerodzić się w konflikty.
- Organizacja spotkań i realizacja zadań grupowych stanie się skomplikowana, kiedy pracownicy będą wykonywać pracę w różnym czasie.
- Utrudnienie w sprawowaniu nadzoru i kierowaniu zespołem dla menagerów i kierowników.
- Wprowadzenie takiego trybu pracy nie jest możliwe na stanowiskach, na których obowiązki muszą być wykonywane według ściśle ustalonego harmonogramu.
- Wymaga zaufanych i rzetelnych pracowników, którzy nie będą bagatelizować swoich obowiązków mimo rzadszego nadzoru kierownictwa.
Elastyczny czas pracy – przykłady zawodów
Elastyczny czas pracy jest sposobem organizacji, z którego chętnie korzystają różne firmy. Takie rozwiązanie często wprowadzane jest na stanowiskach, na których stosuje się wynagrodzenie akordowe, czyli obliczane na podstawie wyników pracy. Możemy się z nim spotkać w branży call center oraz wszelkich punktach usługowych, handlowych i gastronomicznych. Taka forma pracy jest proponowana też w zawodach takich jak: grafik komputerowy, pracownik biurowy, projektant, programista czy architekt.
Wprowadzenie elastycznych godzin pracy powinno być poprzedzone rozważeniem korzyści i wad dla naszego biznesu wynikających z tego rozwiązania. Warto też zadbać o przeszkolenie działu kadr oraz pozostałych pracowników w tym zakresie. Tylko przemyślana i odpowiednio przeprowadzona procedura ma szansę na powodzenie.
